Cấu trúc vốn là gì? Nhân tố ảnh hưởng tới cấu trúc vốn của doanh nghiệp

Vốn là một trong những điều kiện tiên quyết để thành lập cũng như khi doanh nghiệp muốn phát triển, doanh nghiệp sẽ cần vốn để thúc đẩy sự mở rộng thị trường. Nguồn vốn này có thể đến từ nợ dài hạn hoặc vốn chủ sở hữu. Sự kết hợp giữa nợ và vốn chủ sở hữu được sử dụng để tài trợ cho các cơ hội đầu tư sinh lời trong tương lai của công ty được gọi là cấu trúc vốn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về khái niệm cấu trúc vốn là gì? Các nhân tố ảnh hưởng đến cấu trúc vốn của doanh nghiệp.

Cấu trúc vốn (Capital Structure) là gì?

Cấu trúc vốn (Capital Structure) là một thuật ngữ tài chính đề cập đến nguồn gốc và phương pháp hình thành nên nguồn vốn mà doanh nghiệp có thể sử dụng nó để thực hiện các công việc như mua sắm trang thiết bị, tài sản, phương tiện vật chất và duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Cấu trúc vốn trình bày chi tiết thành phần nợ và vốn chủ sở hữu của một doanh nghiệp, bao gồm nợ dài hạn, nợ ngắn hạn cụ thể , vốn cổ phần thường và vốn cổ phần ưu đãi. Sự kết hợp giữa nợ và vốn cổ phần này tạo nên nguồn tài chính được sử dụng cho hoạt động và tăng trưởng tổng thể của doanh nghiệp. 

Cấu trúc vốn đôi khi được gọi là "đòn bẩy tài chính", vì mỗi doanh nghiệp phải xem xét tỷ lệ tối ưu cho hoạt động kinh doanh của mình giữa nợ và vốn chủ sở hữu. Ban giám đốc doanh nghiệp phải lưu ý đến cấu trúc vốn để cố gắng tối đa hóa sự lợi nhuận của các cổ đông hoặc tăng giá trị doanh nghiệp.

Cấu trúc vốn (Capital Structure) là gì?

Các nhân tố cấu thành cấu trúc vốn là gì?

Nguồn vốn vay nợ

Trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp không thể chỉ duy trì, phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh chỉ dựa vào nguồn vốn tự có (vốn chủ sở hữu) mà còn cần đến nhiều nguồn vốn khác, trong đó vốn vay nợ là nguồn vốn đóng một vai trò đáng kể.

Hiểu một cách đơn giản, nguồn vốn vay nợ được hình thành từ các nguồn tài trợ từ bên ngoài doanh nghiệp với điều kiện doanh nghiệp cần thực thanh toán các khoản vay theo đúng thời gian đã cam kết cũng như trả lãi vay theo đúng lãi suất thỏa thuận.

Nguồn vốn vay nợ trong cấu trúc vốn bao gồm:

• Vay trung hạn: Bao gồm các khoản vay được sử dụng cho mục đích đầu tư mua sắm tài sản cố định, đổi mới trang thiết bị, mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh… Khoản vay trung hạn thường có thời hạn từ 01 - 05 năm.
• Vay dài hạn: Các khoản vay dài hạn thường được sử dụng cho mục đích bổ sung vốn xây dựng nhà xưởng, phương tiện vận tải với quy mô lớn. Thời hạn của các khoản vay dài hạn là từ 05 năm đến 20, 30 năm thậm chí trong một số trường hợp cá biệt có thể lên đến 40 năm.

Nguồn vốn chủ sở hữu

Đây được định nghĩa là tiền do các cổ đông - chủ sở hữu của doanh nghiệp bỏ ra. Trước khi một doanh nghiệp đi vào hoạt động, doanh nghiệp đó cần có vốn điều lệ ban đầu. Nguồn vốn này có thể được huy động từ ba nguồn chính: Nguồn vốn góp từ các nhà đầu tư hoặc tiền đầu tư vào doanh nghiệp bằng cách mua cổ phiếu, lợi nhuận để lại hoặc lợi nhuận từ những năm trước được doanh nghiệp giữ lại và được sử dụng để củng cố bảng cân đối kế toán hoặc để tài trợ cho tăng trưởng, mở rộng và mua lại và chênh lệch đánh giá lại tài sản. Tuy nhiên, vốn cổ phần được nhiều người coi là phương tiện đắt tiền nhất để sử dụng vì chi phí hoặc quy mô lợi nhuận mà doanh nghiệp phải kiếm được để thu hút các nhà đầu tư. 

Nguồn vốn chủ sở hữu trong cấu trúc vốn bao gồm:

• Vốn kinh doanh
• Chênh lệch đánh giá lại tài sản
• Các quỹ của doanh nghiệp
• Vốn đầu tư xây dựng cơ bản 
• Kinh phí sự nghiệp

Các nhân tố cấu thành cấu trúc vốn là gì?

Có thể bạn quan tâm: 

➢ List đề tài luận văn thạc sĩ tài chính - ngân hàng mới nhất 2021

➢ Vốn cố định là gì? Tổng quan về vốn cố định của doanh nghiệp

Tầm quan trọng của cấu trúc vốn của doanh nghiệp

Cấu trúc vốn là một trong những chức năng quan trọng có ý nghĩa rất lớn trong việc duy trì tình hình tài chính lành mạnh và đáp ứng các yêu cầu tài chính của doanh nghiệp. Dưới đây là một số vai trò chính của cấu trúc vốn đối với doanh nghiệp:

• Tối đa hóa lợi nhuận: Cấu trúc vốn hợp lý cho phép ban lãnh đạo tăng lợi nhuận của một doanh nghiệp dưới hình thức tăng thu nhập trên mỗi cổ phiếu, điều này cuối cùng sẽ tối đa hóa lợi nhuận cho các cổ đông vốn chủ sở hữu và thu hồi chi phí đi vay.
• Tính linh hoạt: Cấu trúc vốn cũng tạo điều kiện cho việc mở rộng hoặc thu hẹp vốn nợ cho phù hợp với chiến lược và điều kiện kinh doanh.
• Khả năng thanh toán: Một cấu trúc vốn hợp lý giúp duy trì tính thanh khoản trong doanh nghiệp vì nếu vốn vay nợ không có kế hoạch dẫn đến gánh nặng trả lãi, cuối cùng làm giảm lượng tiền mặt trong doanh nghiệp.
• Tăng giá trị của doanh nghiệp: Các nhà đầu tư luôn muốn đầu tư tiền của họ vào một doanh nghiệp có cấu trúc vốn hợp lý. Do đó, cấu trúc vốn dẫn đến sự gia tăng giá trị thị trường của cổ phiếu và chứng khoán của doanh nghiệp.
• Giảm rủi ro tài chính: Cân bằng tỷ trọng nợ và vốn chủ sở hữu trong doanh nghiệp thông qua cấu trúc vốn hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh quản lý và giảm thiểu rủi ro tài chính.
• Giảm thiểu chi phí vốn: Cấu trúc vốn hợp lý sẽ giúp cho việc lập kế hoạch vốn nợ dài hạn của công ty một cách chiến lược và do đó giảm chi phí vốn.
• Công cụ lập kế hoạch thuế: Đối với công ty lựa chọn quỹ nợ, cấu trúc vốn cung cấp cho họ một khoản khấu trừ thuế lợi ích và tiết kiệm, giảm chi phí đi vay.
• Tối ưu nguồn vốn sử dụng: Cấu trúc vốn được lập kế hoạch, thiết kế chiến lược và sắp xếp có hệ thống sẽ hỗ trợ các công ty tạo ra sản lượng tối đa từ các nguồn vốn sẵn có.

Các nhân tố ảnh hưởng đến cấu trúc vốn là gì?

Doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi môi trường bên trong và bên ngoài của nó. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quyết định cấu trúc vốn, bao gồm:

Các nhân tố thuộc về doanh nghiệp

Bản chất của doanh nghiệp

Bản chất hoạt động kinh doanh của một tổ chức ảnh hưởng trực tiếp đến các yêu cầu về vốn của tổ chức đó, ví dụ như các ngành sản xuất đòi hỏi nhiều vốn hơn để đầu tư vào các tài sản cố định như nhà máy, máy móc, nhà kho... có thể có vốn chủ sở hữu cao và vốn nợ ít hơn. Do đó, các doanh nghiệp sản xuất có thể dễ dàng nhận được các khoản vay bằng cách thế chấp tài sản cố định của họ với các tổ chức tài chính. Thay vào đó, các doanh nghiệp thương mại có cấu trúc tài sản ít hơn, chủ yếu phải phụ thuộc vào vốn chủ sở hữu hoặc vốn ưu đãi để đáp ứng yêu cầu về vốn của họ.

Quy mô doanh nghiệp

Các doanh nghiệp nhỏ phải đối mặt với khó khăn lớn trong việc huy động tài chính dài hạn. Nếu muốn vay dài hạn thì phải chấp nhận những điều kiện bất hợp lý và lãi suất cao. Những điều kiện hạn chế như vậy làm cho cấu trúc vốn không linh hoạt đối với các doanh nghiệp nhỏ và ban lãnh đạo không thể tự do điều hành công việc kinh doanh của mình. Do đó, các doanh nghiệp nhỏ thông thường sẽ dựa vào vốn cổ phần và lợi nhuận giữ lại để đáp ứng các yêu cầu về nguồn vốn dài hạn của họ. Các doanh nghiệp nhỏ phải chịu chi phí huy động vốn dài hạn lớn hơn so với các doanh nghiệp lớn. Bên cạnh đó, việc phát hành cổ phiếu phổ thông mỗi lần để huy động vốn dài hạn có thể khiến cổ đông hiện hữu mất quyền kiểm soát. Trong khi đó, các doanh nghiệp lớn có thể huy động các khoản vay dài hạn với các điều kiện và lãi suất tốt hơn. Đồng thời, họ cũng có thể phát hành cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi ra công chúng. Do lượng cổ phiếu phát hành nhiều nên chi phí phát hành thấp so với các doanh nghiệp nhỏ. Vì vậy, trong khi lập phương án cấu trúc vốn, doanh nghiệp nên xem xét kỹ đến quy mô doanh nghiệp.

Tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp

Tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp ảnh hưởng đến cấu trúc vốn

Mối quan hệ giữa cấu trúc vốn và tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp tỷ lệ thuận với nhau. Tức là các doanh nghiệp có tốc độ tăng trưởng tốt sẽ nhận được niềm tin rất lớn từ các nhà đầu tư. Cùng với đó, các doanh nghiệp có tốc độ tăng trưởng tốt luôn cần nguồn tài trợ lớn cho tài sản của mình. Chính vì vậy khả năng tiếp cận các nguồn vốn từ bên ngoài là càng lớn.

Tính ổn định của thu nhập

Một doanh nghiệp có thu nhập lớn và ổn định có thể phải chịu nhiều nợ hơn trong cấu trúc vốn của mình, không giống như một doanh nghiệp không ổn định.

Khả năng thanh khoản

Các doanh nghiệp có khả năng thanh khoản cao đồng nghĩa với việc doanh nghiệp đó có khả năng trả nợ cao hơn, do đó họ có thể sử dụng nhiều nợ hơn. Tuy nhiên, các doanh nghiệp có khả năng thanh khoản cao đồng thời có thể sử dụng nguồn lợi nhuận giữ lại và các tài sản có tính thanh khoản cao để tự tạo ra tính thanh khoản cho mình. Chính vì vậy, các doanh nghiệp này sẽ đi vay ít hơn. 

Do đó, ta có thể đưa ra kết luận khả năng thanh khoản của doanh nghiệp có thể tỷ lệ thuận hoặc tỷ lệ nghịch với cấu trúc vốn

Cấu trúc tài sản

Cấu trúc vốn là cách một doanh nghiệp tài trợ tài sản của mình thông qua sự kết hợp giữa vốn chủ sở hữu và nợ phải trả, cấu trúc tài sản thể hiện tỷ lệ vốn sử dụng trong mỗi loại tài sản. Một doanh nghiệp cần nhiều tài sản cố định sẽ chuyển sang nợ dài hạn hơn. Mặt khác, các doanh nghiệp có mức đầu tư tương đối lớn hơn vào các khoản phải thu và hàng tồn kho thay vì tài sản cố định chủ yếu dựa vào nguồn tài chính ngắn hạn.

Rủi ro kinh doanh

Khẩu vị rủi ro đề cập đến mức độ rủi ro mà ban giám đốc sẵn sàng thực hiện trong quá trình kinh doanh. Nó thể hiện sự cân bằng giữa lợi ích tiềm năng của các hành động mới mà một tổ chức kinh doanh thực hiện và các mối đe dọa mà sự thay đổi chắc chắn mang lại. Khẩu vị rủi ro của nhà quản lý doanh nghiệp khác nhau có thể mang lại những thay đổi khác nhau trong các quyết định cấu trúc vốn. 

Khi quyết định mức độ rủi ro của mình đối với từng loại rủi ro trong kế hoạch cơ cấu vốn, hội đồng quản trị nên xem xét khả năng chịu rủi ro của doanh nghiệp. Điều này bao gồm số lượng và loại rủi ro mà doanh nghiệp có thể hỗ trợ để theo đuổi các mục tiêu kinh doanh, có tính đến cấu trúc vốn và khả năng tiếp cận thị trường tài chính.

Các nhân tố bên ngoài doanh nghiệp 

Chính sách của Chính phủ

Các chính sách của chính phủ và điều tiết thị trường vốn là yếu tố quyết định chính trong cấu trúc vốn. Ví dụ, việc tăng lãi suất cho vay có thể khiến các doanh nghiệp phải huy động vốn từ thị trường vốn. Các chính sách thị trường vốn cứng nhắc có thể gây ra huy động vốn từ các ngân hàng và tổ chức tài chính. Chính sách tiền tệ và tài khóa của chính phủ cũng sẽ ảnh hưởng đến các quyết định về cơ cấu vốn.

Chính sách của Chính phủ ảnh hưởng đến cấu trúc vốn

Lạm phát

Hiểu một cách đơn giản, trong một nền kinh tế lạm phát là sự gia tăng mức giá chung theo thời gian. Tỷ lệ lạm phát thấp hoặc lạm phát trung bình sẽ có thể tạo ra những tác động tích cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Ngược lại, tỷ lệ lạm phát cao và siêu lạm phát sẽ khiến cho hoạt động của hệ thống tín dụng rơi vào tình trạng khủng hoảng, nguồn tiền gửi trong xã hội bị sụt giảm nhanh chóng, gây khó khăn cho các doanh nghiệp trong việc vay nợ và phát hành trái phiếu.

Lãi suất

Tỷ lệ lãi suất sẽ có ảnh hưởng trực tiếp đến các khoản vốn vay. Nếu ngân hàng hoặc tổ chức tài chính kỳ vọng nhiều hơn để nhận được phần trăm lãi suất cao, một doanh nghiệp có thể hoãn việc huy động vốn hoặc có thể tận dụng lợi nhuận giữ lại. Do đó, cấu trúc vốn của doanh nghiệp sẽ chịu ảnh hưởng bởi lãi suất.

Ngoài ba yếu tố đã đề cập, một số yếu tố bên ngoài doanh nghiệp khác có thể ảnh hưởng đến cấu trúc vốn của doanh nghiệp ví dụ như thuế thu nhập doanh nghiệp, chính sách tiền tệ, tốc độ tăng trưởng GDP…

Trên đây, Luận Văn 99 đã cùng bạn đi tìm hiểu về khái niệm cấu trúc vốn là gì, tầm quan trọng và các nhân tố ảnh hưởng đến cấu trúc vốn của một doanh nghiệp. Hy vọng rằng những thông tin chia sẻ trong bài viết sẽ giúp bạn giải quyết được những thắc mắc đang gặp phải. Đừng quên liên hệ với chúng tôi khi bạn cần sự trợ giúp liên quan đến viết tiểu luận, luận văn nhé!