Đạo đức kinh doanh là gì? Tổng quan về đạo đức trong kinh doanh

Đạo đức kinh doanh là một vấn đề có ảnh hưởng rất lớn trong môi trường doanh nghiệp. Nó không chỉ làm thay đổi cách thức hoạt động của doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến lợi ích của người tiêu dùng, doanh nghiệp và cả quốc gia. Vậy đạo đức kinh doanh là gì? Sự cần thiết của đạo đức kinh doanh trong doanh nghiệp như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau nhé!

Có thể bạn quan tâm:

➢ Danh sách đề tài luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh MBA mới nhất 2020

Đạo đức kinh doanh là gì?

Đạo đức kinh doanh (hay đạo đức doanh nghiệp) tiếng anh gọi là “Business Ethics”. Là tập hợp những nguyên tắc đạo đức và các chuẩn mực nhằm điều chỉnh, đánh giá, hướng dẫn và kiểm soát hành vi của chủ thể kinh doanh, các vấn đề nảy sinh trong môi trường kinh doanh. 

Đạo đức kinh doanh có thể được nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau như: Góc độ khoa học, triết học hay lương diện pháp lý... Tuy nhiên, luật pháp đóng vai trò lớn nhất trong việc ảnh hưởng đến đạo đức kinh doanh cho đến hiện nay.

 
Khái niệm: Đạo đức kinh doanh là gì?

Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp tận dụng đạo đức kinh doanh không chỉ để giữ gìn sự trong sạch từ góc độ pháp lý mà còn như là một phần trong chiến lược kinh doanh nhằm nâng cao hình ảnh của họ trước công chúng. Nó giúp thấm nhuần và đảm bảo sự tin tưởng giữa người tiêu dùng và các doanh nghiệp phục vụ họ.

Quan điểm hiện đại về khái niệm đạo đức kinh doanh với tư cách là một lĩnh vực khoa học tương đối mới mẻ, nhưng làm thế nào để tiến hành hoạt động kinh doanh một cách đạo đức đã được tranh luận rộng rãi ngay từ khi bắt đầu xuất hiện trao đổi và buôn bán. Aristotle (nhà triết học và bác học thời Hy Lạp cổ đại) thậm chí còn đề xuất một vài ý tưởng của riêng mình về đạo đức kinh doanh.

Khái niệm đạo đức kinh doanh như chúng ta biết ngày nay đã phát sinh vào những năm 1970 như là một lĩnh vực nghiên cứu học thuật bởi nhà nghiên cứu đạo đức kinh doanh nổi tiếng Norman Bowie. Kể từ đây, khái niệm đạo đức kinh doanh trở thành một trong những chủ đề tranh luận trong giới kinh doanh, người tiêu dùng, người lao động cũng như các nhà nghiên cứu tại Mỹ và lan rộng ra trên toàn Thế giới. Trong bối cảnh các doanh nghiệp nhận thức rõ hơn về những tác động của cạnh tranh không lành mạnh, trách nhiệm về xã hội và môi trường của doanh nghiệp. Vì vậy, hình thành nên những nguyên tắc và chuẩn mực của đạo đức kinh doanh.

Bạn đang viết tiểu luận, luận văn về đạo đức kinh doanh? Bạn chưa tìm kiếm được tài liệu tham khảo? Chưa biết thực hiện đề tài như thế nào? Hãy để DỊCH VỤ VIẾT THUÊ LUẬN VĂN của Luận Văn 99 giúp bạn. Chi tiết dịch vụ, truy cập: https://luanvan99.com/viet-thue-luan-van-thac-si-bid5.html

Các nguyên tắc và chuẩn mực của đạo đức kinh doanh

Tính trung thực, minh bạch

Tính trung thực, minh bạch của doanh nghiệp có thể được hiểu ngắn gọn là doanh nghiệp hoạt động dựa trên sự trong sạch, không sử dụng các thủ đoạn bất chính. Doanh nghiệp không vì mục đích kiếm lời, gia tăng lợi nhuận mà làm ăn gian dối, lừa gạt khách hàng và đồng nghiệp. Chữ tín của doanh nghiệp phải được đặt lên hàng đầu, nhất quán trong kinh doanh, trung thực trong chấp hành Pháp luật của Nhà nước. Tuân thủ quy định của Nhà nước trong kinh doanh, Không trốn thuế, sản xuất và kinh doanh những mặt hàng cấm, kinh doanh những dịch vụ không đúng với văn hóa của quốc gia. Không làm giả hàng, quảng cáo sai sự thật, ăn cắp ý tưởng, vi phạm bản quyền,....

Chuẩn mực Đạo Đức trong kinh doanh

Tông trọng con người

• Đối với nhân viên: Tôn trọng những quyền lợi chính đáng của nhân viên, đáp ứng những nhu cầu cơ bản, xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, công bằng, không bóc lột sức lao động khuyến khích nhân viên chuyên tâm vào công việc và thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp.
• Đối với khách hàng: Đáp ứng nhu cầu của khách hàng, tôn trọng sở thích, nhu cầu và tâm lý của khách hàng. Không vì mục tiêu lợi nhuận mà lừa dối khách hàng, kinh doanh bất chấp không quan tâm đến sức khỏe của khách hàng và xã hội.
• Đối với đối thủ cạnh tranh: Cạnh tranh lành mạnh, không dùng những biện pháp, thủ đoạn để tranh giành khách hàng, gia tăng lợi nhuận.

Đặt nhu cầu của khách hàng lên hàng đầu

Các công ty xây dựng văn hóa doanh nghiệp với tiêu chí đặt nhu cầu của khách hàng lên hàng đầu. Đáp ứng nhu cầu và cung cấp những giá trị tốt nhất cho khách hàng. Tuy nhiên, không phải khách hàng là “thượng để” mà doanh nghiệp đối xử phi đạo đức với nhân viên như: làm việc quá giờ, đáp ứng những nhu cầu không cần thiết của khách hàng, chịu đựng sự lạm dụng quyền từ phía khách hàng,...

Tính trách nhiệm với cộng đồng, xã hội

Doanh nghiệp là một phần của xã hội, vì vậy doanh nghiệp cần có trách nhiệm với xã hội. Kết hợp kinh doanh và bảo vệ môi trường không vì mục tiêu lợi nhuận trước mắt mà tàn phá môi trường. Doanh nghiệp có trách nhiệm đóng góp một phần, cùng chung tay với Nhà nước giải quyết các vấn đề chung của xã hội.

Vai trò của đạo đức kinh doanh đối với doanh nghiệp là gì?

• Đạo đức kinh doanh đóng vai trò rất quan trọng trong doanh nghiệp, chúng điều hướng các hoạt động của doanh nghiệp đi một cách đúng hướng theo pháp luật.
• Đạo đức doanh nghiệp điều chỉnh hành vi của doanh nghiệp, giúp cho doanh nghiệp không hoạt động lành mạnh, không phạm pháp, thực hiện đầy đủ trách nhiệm với nhân viên, khách hàng và cạnh tranh công bằng với các doanh nghiệp khác.
• Đạo đức doanh nghiệp giúp doanh nghiệp xây dựng lòng tin với khách hàng. Nếu như doanh nghiệp có văn hóa kinh doanh tốt, khách hàng sẽ tin tưởng và cơ hội được lựa chọn của doanh nghiệp này sẽ lớn hơn các đối thủ cạnh tranh khác. Nắm được điều này, các doanh nghiệp đã tận dụng và biến nó thành một một công cụ tiếp thị, các doanh nghiệp sử dụng khía cạnh này của đạo đức doanh nghiệp một cách khéo léo, khôn ngoan để xây dựng danh tiếng doanh nghiệp, gia tăng thị phần.
• Một doanh nghiệp có đạo đức sẽ được tin tưởng và thu hút được các nhà đầu tư và cổ đông. 
• Tuân theo đạo đức kinh doanh cũng có thể có lợi cho nhân viên và hoạt động của doanh nghiệp. Việc thu hút nhân tài dễ dàng hơn đáng kể đối với các doanh nghiệp có đạo đức kinh doanh tốt. Điều này giúp doanh nghiệp có thể giảm chi phí tuyển dụng đồng thời góp phần vào sự cam kết và tận tâm của nhân viên.

Các vai trò của đạo đức kinh doanh trong doanh nghiệp là gì

Đối tượng điều chỉnh & Phạm vi áp dụng của đạo đức kinh doanh

Đối tượng điều chỉnh của đạo đức kinh doanh được hiểu là tất cả những chủ thể tham gia vào quá trình kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm: Doanh nghiệp và khách hàng

• Đối với doanh nghiệp: Đạo đức kinh doanh điều chỉnh hành vi của tất cả các thành viên các chủ thể kinh doanh, doanh nghiệp: Hộ gia đình, công ty, tổ chức,...Sự điều chỉnh này thể hiện rõ qua công tác quản lý và tổ chức doanh nghiệp. Vì thế, đạo đức kinh doanh chính là đạo đức nghề nghiệp của họ
• Đối với khách hàng: Với tâm lý muốn nhận lại nhiều lợi ích nhất, họ có tâm lý muốn mua rẻ và được phục vụ chu đáo. vì vậy, cần có sự định hướng của đạo đức kinh doanh để điều chỉnh hành vi lợi dụng vị thế là thượng để để xâm phạm danh dự, làm xói mòn đạo đức của doanh nghiệp.

Phạm vi áp dụng của đạo đức kinh doanh là tất cả các chủ thể trong xã hội liên quan đến hoạt động kinh doanh: Chính phủ, doanh nghiệp, khách hàng, cộng đồng,...

Thực trạng đạo đức trong kinh doanh tại Việt Nam

Hiểu biết về đạo đức kinh doanh trong doanh nghiệp và người dân còn hạn chế thường có sự lầm tưởng về khái niệm đạo đức kinh doanh và tuân thủ pháp luật. Cách hiểu này vô hình chung đã thu hẹp phạm vi áp dụng của đạo đức kinh doanh. Bên cạnh đó,trong khi các nước đã có quá trình hàng trăm năm xây dựng nền kinh tế thị trường như Hàn Quốc, Nhật Bản,...cơ chế thị trường đã được hoàn thiện và đạo đức kinh doanh đã trở thành chuẩn mực của xã hội.Việt Nam mới chỉ bắt đầu xây dựng nền kinh tế thị trường năm 1986 tại Đại hội Đảng lần thứ VI. Vì vậy, hệ thống pháp luật của Việt Nam chưa hoàn thiện và khung pháp lý chưa chặt tạo điều kiện để các hành vi vi phạm đạo đức kinh doanh, hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

Thực trạng về vấn đề sở hữu trí tuệ tại là điểm yếu kém nhất trong nhận thức của người Việt Nam. Những nhà kinh doanh nhỏ không có nhiều kiến thức và kinh nghiệm với việc đăng ký sở hữu trí tuệ cho những sáng chế của mình, khi xảy ra tranh chấp thường không có căn cứ để đối chứng. Bên cạnh đó,  Tình trạng vi phạm đạo đức kinh doanh trong sản xuất là một vấn đề rất “ nhức nhối” trong xã hội hiện nay. Tình trạng sản xuất, kinh doanh bất chấp những rủi ro khó lường cho người tiêu dùng do hậu quả từ việc chế biến, kinh doanh thực phẩm bẩn, thực phẩm chứa hóa chất, thực phẩm ôi thiu đang buôn bán tràn lan trên thị trường.

Đạo đức kinh doanh ở Việt Nam

Một số giải pháp nhằm hoàn thiện đạo đức kinh doanh ở Việt Nam

Xuất phát từ thực trạng của đạo đức kinh doanh và tình hình của Việt Nam hiện nay, dưới đây là những biện pháp nhằm cải thiện tình hình:

• Hoàn thiện khung luật pháp để tạo cơ sở vững chắc cho đạo đức kinh doanh tại Việt Nam: Đây là biện pháp tiên quyết, hoàn thiện khung luật pháp về đạo đức doanh nghiệp, siết chặt khung pháp lý về quy định xử phạt về những vi phạm trong đạo đức kinh doanh. Tăng mức chế tài xử phạt để răn đe, ngăn chặn những hành vi trái pháp luật và những biểu hiện “nhờn luật”. Tăng mức xử phạt đối với các luật liên quan: Luật môi trường, luật đầu tư, luật lao động,luật doanh nghiệp,...

• Nâng cao nhận thức về đạo đức kinh doanh ở Việt Nam: Không những chỉ những nhà kinh doanh, nhà nghiên cứu mới cần biết về đạo đức kinh doanh mà cả xã hội đều cần phải biết. Trước hết, tiến hành phổ cập kiến thức về đạo đức kinh doanh trên các phương tiện truyền thông nhằm định hướng hành vi của người dân, giúp người dân nhận thức rõ về quyền lợi của mình và giám sát các hoạt động của doanh nghiệp. Đưa nội dung về đạo đức kinh doanh vào trong chương trình giảng dạy của các trường đại học, cao đẳng trên cả nước dưới dạng một môn riêng hay gài nội dung vào những môn khác như: quản trị nhân sự, nghiệp vụ kinh doanh,...
• Cần có những biện pháp khuyến khích doanh nghiệp nâng cao đạo đức kinh doanh của mình: Không có một giới hạn nào về cái gọi là đạo đức kinh doanh, vì nó là một phạm trù mà con người cần vươn lên để đạt được nhưng lại rất khó kiểm soát vì nó vượt xa việc tuân thủ luật pháp rất nhiều. Với các doanh nghiệp, việc tuân thủ đạo đức kinh doanh trong ngắn hạn không mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp, trong khi đó lợi nhuận chính là mục tiêu chính, kiêm  chỉ nam dẫn đường cho mọi hoạt động của nó. Vì vậy, cần có những giải thưởng khuyến khích các doanh nghiệp như giải thưởng sao vàng đất việt, bông hồng vàng,... chính những giải thưởng nào để vinh danh những doanh nghiệp được đánh giá cao về đạo đức kinh doanh, biến đạo đức kinh doanh thành một tiêu chuẩn.

Đạo đức kinh doanh là một phạm trù phức tạp cần nhiều thời gian, công sức để tồn tại và phát triển. Là một quốc gia đang phát triển và mới tham gia vào nền kinh tế thị trường chưa lâu, Việt Nam cần phải cố gắng rất nhiều xây dựng và hoàn thiện một chuẩn mực về đạo đức kinh doanh. Hy vọng bài viết này đã cung cấp những kiến thức hữu ích xoay quanh khái niệm “Đạo đức kinh doanh là gì”. Cảm ơn vì đã theo dõi bài viết, chúc bạn luôn học tập tốt!