Du lịch sinh thái là gì? Tổng quan về du lịch sinh thái ở Việt Nam

Trong các loại hình du lịch ở Việt Nam hiện nay, du lịch sinh thái được xem là một trong những loại hình du lịch được rất nhiều người quan tâm và lựa chọn. Vậy du lịch sinh thái là gì? Các đặc điểm của loại hình du lịch này là gì? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé.

Du lịch sinh thái là gì?

Theo định nghĩa của Hiệp hội Du lịch Sinh thái Quốc tế (The International Ecotourism Society - TIES, 2005): “Du lịch sinh thái (Ecotourism) là du lịch có trách nhiệm đối với các khu vực tự nhiên nhằm bảo tồn môi trường, duy trì cuộc sống của người dân địa phương đồng thời liên quan đến việc diễn giải, giáo dục thúc đẩy nhận thức về giá trị tự nhiên, môi trường và văn hóa địa phương.”

Hiểu theo một cách đơn giản, hình thức du lịch đến một địa điểm còn hoang sơ thiên chưa chưa có sự thay đổi bởi con người để trải nghiệm và có trách nhiệm bảo vệ và giữ gìn môi trường ở đó với mục đích chính là tham quan, trải nghiệm và khám phá đồng thời trân trọng sự tự nhiên ở đó và không làm thay đổi sự nguyên sơ. Ngoài ra, việc trải nghiệm du lịch sinh thái còn với mục đích tạo ra các cơ hội về kinh tế trên nguyên tắc giữ gìn và bảo tồn thiên nhiên, đem lại nguồn lợi cho cộng đồng địa phương ở đó.

Khái niệm Du lịch sinh thái là gì?

Tại Việt Nam, khái niệm du lịch sinh thái mới thực sự được nghiên cứu vào những năm giữa thập kỷ 90 của thế kỷ XX và thu hút được sự quan tâm nghiên cứu của các nhà nghiên cứu về du lịch và môi trường. Tại Hội thảo về "Xây dựng chiến lược phát triển du lịch sinh thái ở Việt Nam” năm 1999, khái niệm du lịch sinh thái ở Việt Nam lần đầu được thông qua: “Du lịch sinh thái là loại hình du lịch dựa vào thiên nhiên và văn hóa bản địa gắn với giáo dục môi trường có đóng góp cho nỗ lực bảo tồn và phát triển bền vững, với sự tham gia tích cực của cộng đồng địa phương”.

Đặc điểm của du lịch sinh thái là gì?

Du lịch sinh thái khác với các loại hình du lịch thông thường, không giống với những chuyến du lịch tour, trải nghiệm, tham quan theo một kế hoạch đã định sẵn. Ở đây, khi trải nghiệm du lịch sinh thái các bạn sẽ được hòa mình vào thiên nhiên, khám phá những loại hình văn hóa nơi cộng đồng và hòa nhập chung với không khí với cuộc sống nơi đó. Chính vì vậy mà du lịch sinh thái có những đặc điểm sau đây: 

• Hòa mình vào thiên nhiên: Du khách khi lựa chọn hình thức du lịch sinh thái đều có những mong muốn chung là được trải nghiệm thiên nhiên hoang sơ, không khí trong lành và được hòa nhập vào cuộc sống cũng như văn hóa cộng đồng nơi đó.
• Trải nghiệm trò chơi dân gian: Bởi không gian và điểm đến của du lịch sinh thái thường sẽ rộng rãi và thoáng mát, chính vì vậy mà những người dẫn tour hoặc các nhóm sẽ thường tổ chức các trò chơi dân gian để tạo sự thoải mái, vui vẻ.
• Chi phí thấp: Mức chi phí mà các tour du lịch sinh thái thường sẽ rất thấp bởi sự hòa nhập với thiên nhiên, ít sử dụng các vật dụng hay thiết bị hiện đại
• Giữ gìn hệ sinh thái tự nhiên: đây được xem là điểm khác biệt nổi trội của mô hình du lịch sinh thái và các loại hình du lịch khác, đa số các địa điểm du lịch sinh thái đều còn rất hoang sơ, chưa có sự chạm tay của con người cho nên nhiệm vụ của những khách du lịch trải nghiệm du lịch sinh thái là bảo tồn thiên nhiên, hệ sinh thái nơi đó, giữ lại những nét nguyên sơ nhất.
• Đem lại lợi ích cho cộng đồng: Du lịch sinh thái góp phần đem lại nguồn thu nhập cho người dân địa phương, từ đó thúc đẩy người dân nâng cao ý thức bảo vệ hệ sinh thái nơi họ sinh sống. 

Du lịch sinh thái có những đặc điểm gì?

Bạn đang làm luận văn về du lịch sinh thái? Bạn vẫn chưa tìm kiếm được đề tài hay gặp khó khăn trong việc tìm kiếm tài liệu tham khảo? Liên hệ ngay với DỊCH VỤ VIẾT THUÊ LUẬN VĂN của chúng tôi. Chi tiết dịch vụ làm thuê luận văn, truy cập:

https://luanvan99.com/viet-thue-luan-van-thac-si-bid5.html

Các nguyên tắc cơ bản của du lịch sinh thái  

Có hoạt động giáo dục và diễn giải về môi trường

Một trong những nguyên tắc cơ bản của du lịch sinh thái để nhìn nhận một cách khác biệt với các loại hình du lịch khác đó chính là giáo dục, truyền tải giúp nâng cao nhận thức về bảo tồn thiên nhiên hoang dã, để đảm bảo rằng du khách sau khi kết thúc chuyến đi sẽ hiểu rõ hơn về thiên nhiên, hệ sinh thái cũng như con người và văn hóa nơi mà họ đã đến trải nghiệm để từ đó nâng cao nhận thức và ý thức bảo vệ môi trường thiên nhiên hơn.

Bảo vệ môi trường, duy trì hệ sinh thái và đa dạng sinh học

Nguyên tắc thứ hai không kém phần quan trọng đó chính là việc trải nghiệm và cùng nhau bảo tồn hệ sinh thái, du lịch sinh thái cũng sẽ bị thay đổi bản chất và giống các loại hình du lịch khác nếu như du khách và cộng đồng không có ý thức giữ gìn và bảo tồn thiên nhiên hoang dã, có thể đối với các loại hình du lịch khác đây không phải là một trong những nguyên tắc hàng đầu của họ tuy nhiên, đối với du lịch sinh thái thì đây được xem là nguyên tắc căn bản và mục tiêu của du lịch sinh thái, bởi vì thiên nhiên được bảo tồn thì du lịch sinh thái mới được duy trì và phát triển.

Bảo vệ và phát huy bản sắc văn hóa cộng đồng

Nguyên tắc thứ ba chính là giữ gìn và bảo tồn nền văn hóa nguyên sơ, bản sắc dân tộc, những giá trị mà văn hóa cộng đồng đem lại cũng ảnh hưởng đến du lịch sinh thái, bởi lẽ, nếu nền văn hóa, tập tục nơi địa phương bị thay đổi hoặc xuống cấp hay ngày càng hòa nhập với văn hóa hiện đại sẽ làm mất đi sự nguyên bản và làm ảnh hưởng trực tiếp đến nền du lịch sinh thái. Chính vì vậy, việc giữ gìn và bảo tồn văn hóa cũng được xem là nguyên tắc quan trọng không kém.

Tạo cơ hội có việc làm và mang lại lợi ích cho cộng đồng địa phương

Có thể nói, tao cơ hội việc làm vừa là nguyên tắc vừa là mục tiêu mà các hoạt động du lịch sinh thái hướng đến, du lịch sinh thái thường sẽ trích một khoản từ nguồn thu lợi nhuận để hỗ trợ cộng đồng giúp nâng cao cuộc sống và môi trường cho người dân nơi đây, bên cạnh đó, các hoạt động du lịch sinh thái thường sẽ rất cần sự hỗ trợ đến từ phía người dân bản địa như hướng dẫn tham quan, nơi ở, trải nghiệm văn hóa, ẩm thực,... và qua các việc này sẽ làm tăng lên nguồn thu cho người dân, từ đó nâng cao chất lượng sống.

Điều kiện phát triển du lịch sinh thái là gì?

Tài nguyên du lịch sinh thái

Tài nguyên du lịch sinh thái là tập hợp toàn bộ các giá trị tự nhiên và giá trị văn hóa bản địa có trong một hệ sinh thái cụ thể. Tài nguyên du lịch sinh thái rất phong phú, đa dạng. Một số tài nguyên du lịch sinh thái nổi bật thường được khai thác nhằm đáp ứng nhu cầu của khách du lịch kể đến như: Các hệ sinh thái tự nhiên với nhiều loại sinh vật quý hiếm (Khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia…); Hệ sinh thái nông nghiệp, sản phẩm du lịch nông nghiệp (trang trại, tổ chức lễ hội…); Giá trị văn hóa bản địa (truyền thống, văn hóa địa phương, phong tục tập quán…).

Tài nguyên du lịch sinh thái rất phong phú, đa dạng

Cơ sở vật chất kỹ thuật - hạ tầng

Là toàn bộ các phương tiện và vật chất tham gia vào quá trình tạo ra các loại hàng hóa, sản phẩm du lịch nhằm đáp ứng tốt tất cả các nhu cầu của khách du lịch. Cụ thể như: Các sản phẩm, dịch vụ đáp ứng nhu cầu lưu trú, ăn uống, đi lại, mua sắm, giải trí, thông tin liên lạc, các hoạt động hướng dẫn, giải thích văn hóa, lịch sử địa phương... của khách du lịch. Tại Việt Nam, các khu vực có điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch sinh thái thì điều kiện cơ sở vật chất kỹ thuật - hạ tầng thường không thuận lợi. Chính vì vậy, việc thực hiện quy hoạch và xây dựng cơ sở hạ tầng, kỹ thuật phù hợp, thân thiện với môi trường là điều kiện tiên quyết để phát triển du lịch sinh thái ở nước ta.

Cư dân địa phương và nguồn nhân lực du lịch

Có thể nói, trong loại hình du lịch sinh thái, cư dân là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh cũng như ảnh hưởng đến môi trường sinh thái và các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Các khu vực sinh thái sẽ rất dễ bị phá hủy bởi mật độ cư dân đông đúc và trình độ dân trí thấp. Ngược lại, nếu cư dân địa phương biết cách sử dụng để bảo vệ, kiểm soát nguồn tài nguyên thiên nhiên sẽ duy trì được sự phát triển bền vững của khu vực.

Nguồn nhân lực du lịch cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến sự thành công của loại hình du lịch sinh thái. Ngoài những kiến thức chuyên môn nghiệp vụ về du lịch, họ còn cần phải có sự hiểu biết sâu rộng về thiên nhiên và văn hóa bản địa để giảng giải, thuyết minh cho khách du lịch.

Các chính sách phát triển du lịch sinh thái

Nhà nước và các tổ chức du lịch cần có những chính sách phù hợp để phát triển du lịch sinh thái về nguồn lực du lịch; triển khai lập kế hoạch, cải tiến và xây dựng các quy định nhằm tổ chức, quản lý hoạt động du lịch sinh thái hiện quả; Thiết lập các  chính sách tuyên truyền, quảng bá và xúc tiến du lịch sinh thái...

Các loại hình du lịch sinh thái ở Việt Nam

Cùng với sự phát triển của du lịch sinh thái trên Thế giới, tại Việt Nam hiện nay, hoạt động du lịch sinh thái cũng từng bước phát triển với đa dạng các loại hình. Phổ biến như:

• Dã ngoại
• Leo núi
• Du lịch mạo hiểm
• Đi bộ trong rừng
• Tham quan vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên
• Tham quan miệt vườn
• Quan sát chim
• Thăm bản làng dân tộc
• Du thuyền
• Săn bắt câu cá
• ....

Hoạt động du lịch sinh thái thăm quan bản làng dân tộc thiểu số

Có thể bạn quan tâm: 

➢ Du lịch bền vững là gì? Xu hướng phát triển du lịch bền vững tại Việt Nam

Thực trạng và giải pháp phát triển du lịch sinh thái ở Việt Nam

Thực trạng hoạt động du lịch sinh thái ở Việt Nam

Du lịch sinh thái ở Việt Nam hiện nay đang trên đà phát triển, với những ưu thế về thiên nhiên hoang sơ, có nhiều loài thực vật động vật quý hiếm, rất nhiều những tiềm năng để phát triển du lịch sinh thái, cụ thể cho thấy số lượng du khách đến tham quan được tăng lên theo từng năm đem lại nhiều nguồn lợi về kinh tế đồng thời việc phát triển du lịch sinh thái còn giúp giải quyết được tình trạng việc làm cho một bộ phận người dân, giúp cải thiện cuộc sống của họ.

Tuy nhiên, mặc dù đa dạng về hệ sinh thái, tiềm năng phát triển lớn nhưng sự phát triển loại hình du lịch sinh thái ở Việt Nam vẫn mới ở giai đoạn đầu còn có rất nhiều điểm hạn chế như nhân sự thiếu chuyên môn, dịch vụ còn bị hạn chế, …

Giải pháp phát triển du lịch sinh thái ở Việt Nam

Để cho ngành du lịch sinh thái được duy trì và ngày càng phát triển thì có những giải pháp được đề xuất sau đây: 

• Cần kết hợp đồng bộ ba yếu tố: Chủ trương, đường lối chính sách của Nhà nước, sự điều hành của chính quyền các cấp sự phối hợp tham gia của địa phương.
• Thực hiện tuyên truyền và nâng cao nhận thức của xã hội về bảo vệ môi trường, hệ sinh thái tự nhiên cũng như tầm quan trọng của phát triển du lịch sinh thái bền vững.
• Thực hiện tốt công tác quy hoạch phát triển du lịch sinh thái ở các địa phương có tiềm năng, điều kiện thuận lợi cho sự phát triển du lịch sinh thái. Kịp thời có kế hoạch đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng và phát triển các cơ sở lưu trú du lịch.
• Trú trọng, tăng cường công tác đào tạo chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ quản lý, cán bộ nghiệp vụ và nhân viên một cách bài bản đáp ứng nhu cầu cho phát triển du lịch trong hội nhập quốc tế hiện nay.
• Mở rộng và nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch và chất lượng dịch vụ du lịch sinh thái.

Trên đây là một số thông tin về du lịch sinh thái là gì? và tổng quan về du lịch sinh thái mà các bạn có thể tham khảo để phục vụ cho mục đích học tập và làm việc của mình.