Thuế thu nhập doanh nghiệp là gì? Lý luận về thuế thu nhập doanh nghiệp

Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã có những tác động đáng kể đối với sự phát triển của toàn nền kinh tế - xã hội của đất nước. Đặc biệt từ khi gia nhập tổ chức thương mại Thế giới WTO, tham gia vào sân chơi chung của thế giới thì Việt Nam đang đối với với nhiều cơ hội cũng như thách thức riêng. Cộng với đó là sự hình thành của các doanh nghiệp trong và ngoài nước đã tác động không nhỏ đến chính sách thuế hiện hàng. Nhất là thuế thu nhập doanh nghiệp. Vậy thuế thu nhập doanh nghiệp là gì? Cách thuế thu nhập doanh nghiệp tính ra sao? Hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu câu trả lời ngay trong bài viết dưới đây nhé!

Thuế thu nhập doanh nghiệp là gì?

Thu nhập là tổng tiền (hoặc một số giá trị tương đương) của một chủ thể nhận được thông qua quá trình phân phối thu nhập quốc dân ( lao động, tài sản hay đầu tư... )  trong một thời hạn nhất định.

Thuế thu nhập doanh nghiệp (tiếng Anh: Profit tax) là loại thuế trực thu, đánh vào thu nhập chịu thuế của các doanh nghiệp, tổ chức hoạt động sản xuất, kinh doanh. Nó sẽ bao gồm thu nhập từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa - dịch vụ và thu nhập khác theo quy định của pháp luật. Hay đơn giản hơn thì thuế TNDN chính là thuế đánh vào lợi nhuận có được của doanh nghiệp đó qua từng tháng hoặc quý.

Khái niệm thuế thu nhập doanh nghiệp

Sự ra đời của thuế thu nhập doanh nghiệp

Như các bạn cũng đã biết thì mỗi một vấn đề khi sinh ra đều có lý do riêng của nó và thuế thu nhập doanh nghiệp cũng không tránh khỏi. Hiện nay tại một số nước phát triển thì thuế thu nhập doanh nghiệp đã trở thành một loại thuế quan trọng, không thể thiếu bởi vì chính nó sẽ đảm bảo được sự công bằng trong việc nộp thuế tại các quốc gia hiện nay.

Loại thuế này đã và đang đóng góp một phần công sức không nhỏ vào ngân sách của Nhà nước. Từ đó giúp cho Nhà nước ổn định được nguồn thu ngân sách, đảm bảo bảo khả năng phân phối thu nhập giữa các cá nhân hay là các doanh nghiệp. Lý do ra đời của chúng có thể dựa trên một số nguyên nhân sau:

• Dựa trên yêu của về việc thực hiện chức năng tái phân phối thu nhập, đảm bảo sự công bằng trong xã hội.
• Xuất phát từ nhu cầu tài chính của Nhà nước để đảm bảo luôn có đủ nguồn thu ngân sách dự trữ dùng để chi trả cho các công việc hay các công trình để cuối cùng mang đến lợi ích cho cả dân tộc, quốc gia.

Đặc điểm của thuế thu nhập doanh nghiệp là gì?

Thứ nhất, như đã đề cập trong phần “Khái niệm thuế thu nhập doanh nghiệp là gì”, thuế TNDN là một loại thuế trực thu và chính vì thế, nó mang đầy đủ các ưu và nhược điểm của loại thuế này. Thuế TNDN thường mang tính lũy tiến, đảm bảo tính công bằng trong điều tiết, góp phần đảm bảo công bằng xã hội.

Thứ hai, kết quả của hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có ảnh hưởng lớn đến thuế TNDN. Chỉ khi các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, tạo ra lợi nhuận từ việc sản xuất, kinh doanh hàng hóa dịch vụ thì khi ấy doanh nghiệp mới phải nộp thuế TNDN.

Thứ ba, thuế TNDN đánh vào thu nhập của mỗi tổ chức, pháp nhân kinh doanh. Thuế TNDN cũng được coi như là một loại thuế đánh vào vốn bởi vốn của một doanh nghiệp được hình thành từ sự đóng góp của các nhân, tổ chức sở hữu nó. Về mặt kinh tế, thông qua việc thu thuế TNDN, chính phủ có thể giảm bớt được chi phí quản lý thu đồng thời hạn chế được nhiều rủi ro so với thu thuế thu nhập cá nhân.

Đặc điểm của thuế thu nhập doanh nghiệp

Công thức tính thuế thu nhập doanh nghiệp

Hiện nay kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ dựa theo năm dương lịch hoặc tính theo năm tài chính. Nhưng với doanh nghiệp nước ngoài thì lại có đôi chút sự khác biệt trong kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp. Cụ thể:

• Doanh nghiệp nước ngoài có cơ sở tại Việt Nam thì việc nộp thuế dựa trên thu nhập chịu thuế phát sinh ở chính Việt Nam. Khoản này sẽ không liên quan đến hoạt động của cơ sở đó tại Việt Nam.
• Doanh nghiệp nước ngoài nhưng không có chi nhánh hoặc cơ sở tại Việt Nam thì việc nộp thuế dựa trên thu nhập chịu thuế phát sinh ở Việt Nam.

Theo đó với tất cả mọi loại hình doanh nghiệp nói chung thì thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ được tính toán dựa trên công thức sau đây:

Đối với các doanh nghiệp có trích quỹ để phát triển khoa học công nghệ thì thuế thu nhập doanh nghiệp được tính theo công thức sau:

Trong đó thuế suất thuế TNDN chung là 20% và các doanh nghiệp này không có tổng doanh thu quá 20 tỷ đồng cũng áp dụng mức này. Còn đối với những hoạt động khai thác, thăm dò tài nguyên thiên nhiên hiếm sẽ có mức thuế suất dao động trong khoảng từ 32 - 50%, tùy thuộc từng quy mô hoạt động, quy mô dự án.

Có thể bạn quan tâm:

➣ 999 đề tài luận văn thạc sĩ Quản lý kinh tế mới nhất 2020

Vai trò của thuế thu nhập doanh nghiệp đối với nền kinh tế là gì?

Khi xét trên phương diện đối với thuế hay đối với toàn bộ nền kinh tế thị trường thì thuế thu nhập doanh nghiệp cũng sở hữu rất nhiều vai trò quan trọng khác nhau. Đóng góp trong việc phát triển chung của xã hội hiện nay.

Vai trò của thuế thu nhập doanh nghiệp

Công cụ đảm bảo công bằng trong xã hội, thực hiện phân phối thu nhập

Nền kinh tế của nước ta hiện đang trên đà phát triển theo hướng kinh tế thị trường. Do vậy tất cả các hoạt động kinh doanh thường diễn ra một cách tự do, bình đẳng, miễn là không trái với pháp luật là được. Do vậy các công ty sẽ nghiên cứu ra các chiến lược kinh doanh tốt, thu thập nguồn nhân lực chất lượng cao để tạo ra cho công ty nhiều lợi nhuận. 

Với những công ty còn hạn chế nguồn lực, thiếu phương hướng phát triển thì ngược lại. Thu nhập của toàn doanh nghiệp sẽ không được cao. Thuế TNDN được sinh ra để điều tiết sự chênh lệch về thu nhập giữa những doanh nghiệp này. Qua đó nó cũng đảm bảo được sự công bằng khi nộp thuế, sự đóng góp của các chủ thể doanh nghiệp có thu nhập cao.

Nguồn thu quan trọng với ngân sách Nhà nước

Quá trình thu thuế thu nhu nhập doanh nghiệp sẽ dựa trên kết quả của việc mỗi cá nhân, hộ kinh doanh, doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh tạo ra lợi nhuận. Chính vì thế việc nộp thuế sẽ là nghĩa vụ của mỗi công dân hiện nay, đặc biệt với những doanh nghiệp có mức lợi nhuận cao.

Thêm vào đó nền kinh tế ngày càng được ổn định, phát triển vững mạnh hơn. Tạo điều kiện cho việc phát triển của các doanh nghiệp hiện nay, họ sẽ thu được lợi nhuận cao hơn. Thông qua đây thì có thể tăng và thúc đẩy khả năng huy động vốn cũng như nguồn tài chính vào ngân sách Nhà nước một cách đơn giản, dễ dàng và dồi dào hơn.

Công cụ góp phần khuyến khích hoạt động SXKD đi theo kế hoạch của Nhà nước

Trong một vài giai đoạn nhất định thì Nhà nước sẽ đưa ra cho họ những kế hoạch phát triển toàn diện đối với nền kinh tế quốc gia. Do vậy ở một số thời điểm nhất định, dựa vào kế hoạch mà Nhà nước sẽ tạo điều kiện để thúc đẩy cho một số lĩnh vực kinh doanh phát triển hơn nữa thông qua việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp với những doanh nghiệp đang kinh doanh trong lĩnh vực đó.

Công cụ giúp Nhà nước điều tiết hoạt động kinh tế - xã hội

Tùy thuộc vào mỗi thời điểm khác nhau thì tình hình kinh tế cũng có sự thay đổi khác nhau. Do vậy các lĩnh vực, hoạt động kinh doanh cũng thay đổi theo. Dựa thêm vào tình hình xã hội và nhu cầu thị trường mà hoạt động kinh doanh sẽ đi theo chiều hướng nào là tốt nhất. Chính vì vậy dựa vào thuế thu nhập doanh nghiệp thì Nhà nước sẽ điều tiết các hoạt động kinh doanh tăng giảm tùy lĩnh vực.

Tóm lại thì vai trò của thuế thu nhập doanh nghiệp đối với nền kinh tế nói chung khá quan trọng. Đây được coi là nguồn thu lớn đối với ngân sách và cũng là điều kiện để cho thấy sự phát triển kinh tế của một đất nước sẽ diễn ra như thế nào. Nhưng để có thể phát huy được tối đa vai trò của thuế TNDN thì Nhà nước cần quan sát ở nhiều khía cạnh khác nhau. Thậm chí cần tham khảo các phương pháp cũng như cách xử lý của nước ngoài để được hiệu quả nhất có thể.

Trên đây là một số thông tin chia sẻ về thuế thu nhập doanh nghiệp là gì cùng vai trò của nó đối với nền kinh tế. Mong rằng bài viết đã cung cấp đến cho bạn những kiến thức hữu ích nhất để từ đó hiểu rõ hơn về loại thuế này, áp dụng trong cuộc việc và trong học tập một cách hiệu quả nhất. Xin trân trọng cảm ơn!